OR en Arbeidsomstandigheden
Instemmingsrecht van de OR bij Arbeidsomstandigheden (Arbo)
Op grond van artikel 27 van de Wet op de Ondernemingsraden (WOR) heeft de OR instemmingsrecht op een regeling op het gebied van de arbeidsomstandigheden. Artikel 28 WOR gaat zelfs nog verder. Daarin wordt tot de speciale taken van de OR gerekend het “bevorderen, zoveel als in zijn vermogen ligt, de naleving (…),alsmede van de voorschriften op het gebied van de arbeidsomstandigheden (…) in verband met de arbeid van de in de onderneming werkzame personen.”
Dit betekent dat de OR een verantwoordelijke taak heeft in het bevorderen van het ARBO-beleid en de naleving daarvan. Een belangrijk instrument daarbij is de Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). De kwaliteit van de RI&E en de betrokkenheid van de werknemers erbij laat te wensen over.
Wat kan de OR hieraan doen?
Door middel van de RI&E worden de veiligheids- en gezondheidsrisico’s binnen een organisatie in kaart gebracht. Na het in kaart brengen wordt door middel van de evaluatie een inschatting van het gevaar van het risico gemaakt, en worden voor de risico’s waarvoor nog geen maatregelen getroffen zijn, passende maatregelen gezocht, die worden opgenomen in het Plan van Aanpak.
Het is belangrijk om de RI&E altijd up-to-date te houden. Iedere drie tot vijf jaar is dit meestal wel noodzakelijk, maar soms is tussentijds wijzigen nodig, in verband met wijzigingen in de organisatie, zoals de bijvoorbeeld in de werkplek of de werkwijze.
De OR heeft in het kader van de RI&E instemmingsrecht op de volgende aspecten:
- Het RI&E-instrument dat binnen het bedrijf gebruikt wordt.
- Wie de RI&E uitvoert.
- Wanneer de RI&E wordt uitgevoerd.
- De arbodienst die betrokken wordt bij het toetsen van de RI&E.
- Het Plan van Aanpak.
- De getoetste RI&E en het Plan van Aanpak.
- Het bijstellen van de RI&E.
- Het bijstellen van het Plan van Aanpak.
- Naleving
Het instemmen met de RI&E en een bijbehorend Plan van Aanpak is de ene kant van de verantwoordelijkheid van de OR. De andere kant ziet op de naleving van de RI&E binnen de organisatie. Om het juiste draagvlak te creeren is het van groot belang dat de medewerkers al bij de opstelling van de RI&E worden betrokken. Medewerkers kan bijvoorbeeld worden gevraagd om een vragenlijst, behorende bij de RI&E, in te vullen die over hun eigen werk en werkplek gaat. Op die manier kan tevens getoetst worden of de reeds voor handen zijnde maatregelen in de organisatie ook bij de medewerkers bekend zijn, en ook daadwerkelijk door hen gevolgd worden.
Door medewerkers mee te laten denken over preventieve maatregelen om risico’s te voorkomen wordt het draagvlak vergroot.
Daarnaast hebben medewerkers wettelijk het recht om de RI&E in te zien.
Jaarlijkse update
Het is goed om als OR met de bestuurder af te spreken dat er jaarlijks een rapportage wordt opgesteld en besproken over het Plan van Aanpak. De verplichting tot deze rapportage is uit de wet geschrapt, maar het is goed om dit wel te doen. Op die manier kunnen risico’s worden geminimaliseerd, waar uiteindelijk de werkgever en de werknemer beiden baat bij hebben.
Zie voor meer informatie over de RI&E: www.rie.nl en www.arboportaal.nl
