Visie '22 | De glans van balans

Balans in het werk, balans in arbeidsrelaties en de balans in een contract. Waarom vindt de RMU dat belangrijk? Arbeidsvoorwaardencoördinator Jan Schreuders legt het graag uit.

Waarom koos de RMU dit jaar voor het thema ‘De glans van balans’?

‘Iets wat wankelt, scheefgroeit of omvalt, levert geen bijdrage aan groei of vooruitgang. Het tegenovergestelde is waar: stabiliteit en evenwicht zijn een voorwaarde voor groei en winst. Dat werkt zo in het verkeer, in de bouw, in je studie of in je persoonlijk leven. Uiteindelijk werkt onze economie ook zo. Die groei in de economie kent twee aspecten: groei in welvaart en groei in welzijn. Een goede balans in arbeidsverhoudingen is erg belangrijk. Als er een groeiende groep is die geen vaste baan kan vinden, afhankelijk is van korte opdrachten en flexibele baantjes en daarom geen uitzicht heeft op een stabiele situatie, zorgt dat voor een maatschappelijke onbalans. Uiteindelijk zorgt dit voor een stilstand in de economie. Dat heeft als gevolg dat er een onbalans is in persoonlijke situaties: een verstoring van het persoonlijk welbevinden. Dat is logisch, want hoe zorg je er bijvoorbeeld voor dat je een stabiel gezinsleven hebt als je financiële situatie onzeker is? De kloof tussen degenen die vast werk hebben en degenen die flexibel werk doen wordt steeds groter. Daarmee ontstaat er ook een groot verschil tussen het welzijn en de balans tussen die groepen. Daar waar maatregelen kunnen bijdragen aan een betere balans, zal dat uiteindelijk ten goede komen aan de maatschappij en de economie. Dat geeft glans, ook aan het persoonlijk leven. En dat vindt de RMU belangrijk.

Wat deed corona met onze balans?

Corona zette het vertrouwde leven met structuur helemaal op z’n kop. Het was alsof er een keurig gedekte tafel op de oude manier stond aangericht en plotseling het tafelkleed eronder vandaan werd getrokken. Er was economisch en maatschappelijk gezien een opschudding, die verstoring in het evenwicht veroorzaakte. Veel mensen moesten thuiswerken, ouders moesten thuisonderwijs geven en samenwerken moest opnieuw uitgevonden worden. Dat zorgde ervoor dat veel mensen op zoek moesten gaan naar een nieuwe balans. Het wonderlijke is dat die zoektocht in veel gevallen is gelukt. Door corona hebben we kennis gemaakt met een nieuwe manier van werken. Het leverde ons ook voordelen op, juist ook op het gebied van een goede verhouding tussen werk en privé. Het is maar de vraag of we die nieuwe manier van werken zonder corona ooit ontdekt hadden.

Waarom is balans in je werk belangrijk?

In onbalans zijn betekent dat je wankelt. Als dat de situatie is, kom je niet verder: je blijft keihard werken om het evenwicht te bewaren, maar je zet geen stappen vooruit. Dat betekent dat je meerwaarde in je werk waarschijnlijk nihil is en dat je persoonlijke groei stagneert. Dat geeft stress en kan ertoe leiden dat je het werk niet meer volhoudt.

Werk hangt samen met arbeidsvoorwaarden. Hoe kun je daar een goede balans in hebben?

Een goede balans in arbeidsvoorwaarden heeft een paar elementen.

1. Het fundament, de arbeidsrelatie. Alleen dat fundament zorgt voor betere voorwaarden en ontwikkeling.
2. De beloning. Staat de beloning en het beloningsperspectief in verhouding tot de zwaarte en de inspanning van het werk? Dit zit niet alleen in het salaris, maar bijvoorbeeld ook in de arbeidsduur en de vrije tijd die je krijgt.
3. Duurzame inzetbaarheid. Zijn de arbeidsvoorwaarden gericht op de duurzame inzetbaarheid van een werknemer bij het ouder worden? Investeren in het behoud van oudere werknemers levert je ook een schat aan ervaring op. Zie oudere mensen niet als grijs, maar als zilver

Waarom vinden mensen het moeilijk om de werk en privé balans in orde te houden?

Wanneer is je werktijd afgelopen als je thuis aan het werk bent? Wanneer mag je onbereikbaar zijn? Dat zijn vragen waar mensen tegenaan lopen. Daarnaast hebben veel werknemers te maken met een ongezonde werkdruk, we leven ons leven in een hoog tempo, met hoge verwachtingen.

Wat staat er in de arbeidsvoorwaardennota over de werk en privé balans?

De grenzen tussen werk en privé vervagen. Dat heeft niet alleen te maken met de werkdruk, maar ook met bijvoorbeeld de digitale ontwikkelingen. Er is in deze tijd duidelijk aandacht nodig voor het voorkomen van het door elkaar heen gaan lopen van werktijd en privétijd en het vloeibaar worden van arbeidstijden. De grenzen van de inzetbaarheid van de werknemer moeten daarom bewaakt worden. In (ARBO-)wetgeving zullen er kaders gesteld moeten worden waarbinnen werkgever en werknemer afspraken (moeten) maken over de beschikbaarheid en de bereikbaarheid van de werknemer. In deze jachtige tijd is het voor de mentale en fysieke gezondheid van werkenden, die vaak ook nog zorgtaken voor hun rekening dienen te nemen, van vitaal belang dat arbeids- en bereikbaarheidstijden optimaal op elkaar afgestemd worden.

Er staat in onze arbeidsvoorwaardennota ook iets over een rouwverlof. Wat heeft dat met balans te maken?

Een van de meest ingrijpende gebeurtenissen in het leven van een mens is het overlijden van een dierbare. Zeker wanneer een gezinslid overlijdt heeft dit grote effecten om de balans tussen werk en privé in een gezond evenwicht te houden. Eigenlijk is dat laatste onmogelijk, zeker gedurende de eerste weken na het overlijden. Dat kan zich uiten in (mentale) gezondheidsproblemen en ziekmeldingen. De RMU bepleit daarom dat iedere werknemer die te maken krijgt met het overlijden van een dierbare naaste in de eerste graad recht krijgt op tien dagen betaald rouwverlof, op te nemen binnen een half jaar na het overlijden. De voorwaarden voor dit verlof kunnen nader worden ingevuld.

Hoe kan de RMU leden helpen om in balans te blijven?

Een belangrijk middel hierin is loopbaancoaching. De RMU biedt dat ook aan. Loopbaancoaching is een goede investering in jezelf die je helpt om inzicht te krijgen in je waarden, kwaliteiten en valkuilen. Daardoor weet je beter wie je zelf bent, wat je wilt en wat je kunt. Bijvoorbeeld welke functies of opleidingen het beste passend zijn, waarom je soms vastloopt in je functioneren en wat je daaraan kunt doen. Maar ook hoe je het werk goed af kunt stemmen op je privéleven. Coaching is echt in alle opzichten verrijkend.

Wilt u de volledige versie van onze Arbeidsvoorwaardennota 2022 lezen? Vraag 'm aan!